سونوگرافی NT

سونوگرافی NT

سونوگرافی NT جهت بررسی بیشتر برای خطر مبتلا شدن جنین به سندرم داون و بعضی دیگر از مشکلات کروموزومی و نیز مشکلات مادرزادی استفاده می شود .

سونوگرافی NT مایعی که درقسمت پشت گردن نوزاد می باشد را اندازه گیری می کند . نوزادانی که به ناهنجاری ها مبتلا هستند در طی زمان سه ماهه اول مایع بیشتری را در پشت گردن خود نیاز دارند . لازم به ذکر می باشد  که این سونوگرافی بسیار غیر تهاجمی صورت می گیرد .

سونوگرافی NT  می بایستی در هفته های ۱۱ الی ۱۴ حاملگی صورت گیرد . در طی این زمان از حاملگی اصولا سونوگرافی NT با یک آزمایش خون در گزینه های ترکیبی سه ماهه اول صورت می گیرد . در زمانی که سونوگرافی NT انجام می شود تنها می توان به این مسئله پی برد که کودک در معرض خطر مبتلا شدن به ناهنجاری های جنینی و انواع بیماری خاص می باشد یا خیر . در واقع سونوگرافی NT تنها برای بررسی بیماری های خاص و ناهنجاری های جنین مورد استفاده قرار می گیرد .

سونوگرافی NT  تا چه اندازه ضرورت دارد ؟

همه خانم هایی که باردار هستند سونوگرافی NT را جهت بررسی اینکه آیا نوزادشان مبتلا به سندرم می باشد یا خیر می بایستی انجام دهند . در نهایت انجام دادن این سونوگرافی اضطراب و نگرانی والدین را کاهش می دهد .

مادرانی که در رده سنی بالا باردار هستند بیشتر این زمینه را دارند که نوزادشان به سندرم داون مبتلا شود .

تست های تشخیصی مانند نمونه برداری ویروس کوریونی و آمنیوسنتز میتواند روشی  ایمن تر می باشد جهت اینکه نوزاد به سندرم داوم مبتلا می باشد یا خیر .  در این صورت جنین در آزمایش های تشخیصی احتمال خیلی کمی دارد که سقط شود . به همین علت اغلب متخصص های زنان و زایمان تست غربالگری را پیش از تست تشخیصی تجویز می کنند . تست غربالگری نتیجه سونوگرافی NT را همراه با تست خون و دیگر عوامل همچون سن بیمار ترکیب می کند . برخی مواقع نمی توان به وسیله سونوگرافی شکم رویت کرد و به نتایج مطلوب رسید به همین  علت سونوگرافی واژینال را برای بیمار تجویز می کنند تا به آسانی بتوان با دقت بیشتری موقعیت و شرایط جنین را ارزیابی کرد .

چه اقداماتی لازم است پیش از سونوگرافی NT انجام شود

بدون هیچ تردیدی این سوال هر مادر بارداری می باشد که پیش از سونوگرافی NT چه کارهایی را باید انجام داد .

لازم است تا پیش از انجام سونوگرافی توصیه هایی را رعایت کرد . در مرکز سونوگرافی نما طب سونوگرافی خوب در شرق تهران جهت انجام سونوگرافی NT به اشخاص توصیه می شود که مایعات استفاده کنند تا مثانه خود را پر کنند  تا سونوگرافی با وضوح تصاویر بیشتری انجام شود . لازم به ذکر می باشد که تحت هیچ شرایطی جهت پر کردن مثانه خود از نوشابه ها و مایعات گازدار استفاده نشود به این دلیل که گاز مایعات از مشاهده محتویات درون شکم جلوگیری می کند .

برخی اوقات امکان دارد نیاز باشد تا جهت انجام سونوگرافی خاصی شخص ناشتا باشد در این مواقع بهتر است  حدودا ۸ ساعت پیش از سونوگرافی فرد مواد غذایی استفاده نکند و پس از انجام سونوگرافی مورد نظر غذای سبکی مصرف کند .

سونوگرافی NT به وسیله شکمی صورت می گیرد در حالی که اندازه مو در این نواحی زیاد است توصیه می شود پیش از سونوگرافی نواحی شکم مرتب شود . تمامی این اقداماتی که مطرح شد به بهبود کیفیت تصاویر سونوگرافی کمک شایانی می کند .

سونوگرافی NT به چه شکل انجام می شود؟

فرد روی تختی که منحصرا برای سونوگرافی است به پشت یا به پهلو می خوابد .

روی شکم فرد اندکی ژل مالیده می شود

دستگاه کوچک مبدل روی قسمتی که به ژل آغشته شده است قرار می گیرد و روی شکم حرارت داده می شود  . تصویر جنین روی مانیتور مشاهده می شود . پزشک اندازه مایعی که در پشت گردن جنین است را اندازه گیری می کند و ثبت می شود .

بعد از اینکه سونوگرافی به اتمام رسید می توان ژل را پاک کرد و مثانه خود را تخلیه کرد .

این سونوگرافی بین ۱۵ الی ۲۰ دقیقه به خود زمان اختصاص می دهد .

هزینه سونوگرافی NT

سونوگرافی NT در مدت زمان بارداری جهت ارزیابی موقعیت سلامت جنین صورت می گیرد در نتیجه می توان گفت از ملزومات می باشد و لازم است تا جهت انجام آن هزینه مسئله ی مهمی برای شخص نباشد . براساس تجهیزات و دستگاه های کاربردی و البته مکان سونوگرافی هزینه سونوگرافی مشخص می شود به همین علت هیچ هزینه قطعی برای این سونوگرافی وجود ندارد .

نتیجه  سونوگرافی NT

در صورت کلی در طول زمان سونوگرافی NT اگر عدد NT بالا رود به این معنی است که احتمال دارد مشکلات کروموزومی در جنین بالا باشد .

اگر عدد NT از ۳.۵ میلی متر کمتر باشد جنین سالم می باشد و حالت عادی و طبیعی دارد . در حالی که این عدد بیشتر از ۳.۵ باشد به احتمال خیلی زیاد جنین به بیماری های مادرزادی و سندرم داون مبتلا شده است . در این صورت جهت ارزیابی های بیشتر سونوگرافی و آزمایشات دیگری برای مادر تجویز می شود . توصیه می شود در حالی که هیچ گونه مشکل و اختلالی در پاسخ آزمایشات وجود نداشته باشد اما عدد NT از ۳ بالاتر باشد می بایستی آزمایش آمنیوسنتز انجام شود . این موارد عبارتند از :

در حالی که عدد NT از ۳ بیشتر باشد و مادر بیشتر از ۳۵ سال باشد .

در حالی که عدد NT از ۴ بالاتر باشد و مادر کمتر از ۳۵ سال باشد .

برخی سوالات در ارتباط با سونوگرافی NT

• بهترین زمان برای انجام سونوگرافی NT چه موقعی می باشد ؟

مادرانی که در حالت عادی هستند و هیچگونه خطری برای آن ها وجود ندارد نیاز است تا نخستین سونوگرافی در هشتمین هفته حاملگی صورت گیرد . سونوگرافی در طول زمان حاملگی جهت ارزیابی سالم بودن جنین انجام می شود .

سونوگرافی NT را می توان در هر مرکزی انجام داد ؟

نیاز است سونوگرافی NT در مرکزی انجام شود که دارای بهترین دستگاه ها باشد . مرکز سونوگرافی نما طب بهترین سونوگرافی در شرق تهران دارای کادر مجرب و حرفه ای می باشد و می تواند با بهترین دستگاه ها سونوگرافی NT را انجام دهند

در دوران بارداری چند بار می بایستی سونوگرافی انجام شود تا سلامت جنین مشخص و قطعی شود ؟

تعداد جلسات سونوگرافی در دوران بارداری به شرایط مادر و جنین  ارتباط دارد و در هر شخصی متغیر می باشد . در مواقعی که خطری برای مادر و جنین نداشته باشد در هر ماه جهت بررسی موقعیت سونوگرافی تجویز می شود . اما در مواقعی که مادر و جنین حالت طبیعی داشته باشند فقط در هشتمین هفته و هفته یازده و چهاردهم بارداری و در هفته های ۱۵ الی ۲۲ بارداری و در نهایت در آخرین ماه بارداری سونوگرافی صورت می گیرد . در صورت کلی می توان گفت در موقعیت طبیعی سونوگرافی در زمان بارداری فقط نیاز به چهار جلسه نیاز می باشد .

سونوگرافی در چه مواردی کاربرد دارد

بعضی از اشخاص بر این باورند که سونوگرافی برای ارزیابی جنین کاربرد دارد اما سونوگرافی برای ارزیابی اختلالات مادرزادی و جنین همچنین کاربرد دارد .

سونوگرافی NT برای چه مادرانی لازم می باشد .

انجام دادن سونوگرافی NT  کلا هیچگونه لزومتی ندارد و هیچگونه اجباری جهت انجام آن نیست اما در خانم های بارداری که شرایط ذیل را دارا باشند این نوع سونوگرافی توصیه می شود

• خانم های بارداری که در رده سنی بیشتر از ۳۵ سال هستند
• زنان بارداری که در بارداری های پیشین خود فرزندانی با مشکلات ژنتیکی یا ناهنجاری های مادرزادی به دنیا آورده اند .
• خانم های بارداری که در بستگان درجه یک خود اشخاصی با ناهنجاری های مادرزادی یا ژنتیکی دارند .
• خانم های بارداری که برنامه غذایی سالمی ندارند .
• خانم های بارداری که توصیه های شرعی که با زمان مناسب آمیزش – مکان مناسب آمیزش و جهت مناسب آمیزش را به درستی رعایت نکرده باشند .
• مادران بارداری که داروهای خاصی را استفاده می کنند که در ناهنجاری های جنین تاثیرات بسیزایی دارد .
• مادران حامله ای که موقعیت خاصی دارند و پزشک مربوطه سونوگرافی NT را برای آن ها تجویز کرده است .

سونوگرافی NT چه مسئله هایی را ارزیابی می کند ؟

ارزیابی ناهنجاری های مادرزادی مانند مشکل قلب جنین

• ارزیابی مشکلاتی مانند تریزومی ۱۳ – تریزومی ۱۸ و تریزومی ۲۱ که به ترتیب عبارتند از : سندرم پاتا پاتائو – سندرم ادوارد – سندرم داون
• ارزیابی ابعاد فیزیکی جنین مانند اندازه دور سر – طول بدن – استخوان ران و استخوان بازو
• اندازه گیری سن دقیق جنین و تاریخ دقیق زایمان طبیعی
• ارزیابی وجود یا فاقد بودن تیغه استخوان بینی

دلیل اینکه اندازه NT  بالا می رود چیست ؟

موارد گوناگونی برای جمع شدن مایع زیر پوست گردن دخیل هستند که سبب می شود اندازه NT بالا رود که شامل موارد ذیل می شود :

مشکلات کروموزومی

نقص های قلبی

در قسمت سر و گردن گرفتگی رگ رخ می دهد .

مشکل تخلیه لنفاوی

کم خون بودن جنین

کم شدن پروتئین جنین

عفونت جنین

هر کدام از مواردی که در قسمت فوق ذکر شد دارای توضیحاتی می باشد که به هرکدام از آن ها در قسمت زیر پرداخته ایم

مشکلات کروموزمی

براساس نتایجی که به دست آمده است مشاهده می شود که نقص کروموزوم ها و بیشتر شدن ضخامت NT به هم ارتباط دارند . زمانی که تریزومی ۲۱ و ۱۸ و ۱۳ می باشد در واقع باید گفت اختلالات کروموزمی با بیشتر شدن NT جنین اتفاق افتاده است .

نقص های قلبی

زمانی که جنین دارای نقص هایی باشد افزایش NT در جنین مشاده می شود .

گرفتگی رگ در قسمت سر و گردن

زمانی که فشار زیادی به بدن جنین وارد می شود امکان دارد گرفتگی رگ در قسمت سر و گردن رخ دهد که باعث می شود اختلالات اسکلتی و پارگی کیسه آمنیون رخ دهد به همین علت توصیه می شود که سونوگرافی جهت سلامت جنین بین ۱۸ الی ۲۳ هفته صورت گیرد .

مشکل تخیله لنفاوی

اختلال در تخلیه لنفاوی موجب می شود اتساع حفرات لنفاوی ژگولار رخ دهد که این امر موجب می شود NT افزایش یابد این مشکل در سندرم نانون – نقص های مادرزادی و … وجود دارد .

کم خون بودن جنین

کم خونی جنین یکی  از عوامل هایی می باشد  که بسیار تاثیر گذار در افزایش NT است و به طور ژنتیکی است لازم به ذکر است که به دلیل عفونت مادرزادی قادر به این می باشد که NT را افزایش دهد

کم شدن پروتئین خون جنین

دو مشکلی که باعث می شود پروتئین خون جنین کم شود یدروپس و سندروم نفروتیک مادرزادی می باشد .

عفونت جینین

پاروویروس B19 عفونتی می باشد که می تواند در افزایش NT تاثیرات بسزایی بگذارد .

چه عواملی بر سونوگرافی NT تاثیر گذار می باشد

موارد زیر می تواند بر دقت نتیجه ای که از سونوگرافی NT دریافت می شود تاثیرات بسزایی بگذارد :

مادر دارای اضافه وزن و یا چاقی باشد

مدفوع یا هوا در روده راست یا راست روده وجود داشته باشد

مایع آمنیوتیک به اندازه اندکی باشد و به صورت غیر عادی دیده شود

جنین در زمان سونوگرافی در موقعیت های خاص قرار گیرد .

جنین بیشتر از حد عادی فعال باشد و پر جنب و جوش باشد .

نکته هایی که بسیار در سونوگرافی NT اهمیت دارد

امکان دارد نتیجه یا پاسخ سونوگرافی مشخص کند که احتمال رخ دادن یک مشکل خاص در جنین وجود دارد ولیکن جنین به خودی خود هیچگونه مشکلی نداشته باشد  . این نتیجه یک نتیجه مثبت کاذب می باشد و نیز امکان دارد پاسخ سونوگرافی نشان دهد که جنین هیچگونه مشکلی ندارد در صورتی که جنین دارای مشکلاتی می باشد  این نتیجه نیز یک نتیجه منفی کاذب می باشد و به همین علت در این وضعیت و موقعیت پزشک جهت تشخیص بهتر و  دقیق تر اقدام به آزمایش های دیگر می کند .