هر آنچه که باید درباره سونوگرافی کالر داپلر بدانید!

سونوگرافی کالرداپلر، از جمله سونوگرافی هایی است که خانم های باردار، با تجویز پزشک و برای سلامتی جنین خود، به مراکز سونوگرافی مراجعه می کنند تا متخصصین در این زمینه، این کار را برایشان انجام دهد. سونوگرافی کالر داپلر در دوران حاملگی، به نوع دستگاه و مراحل بارداری بستگی دارد. ما در این مقاله می خواهیم هر آنچه که مربوط به سونوگرافی کالرداپلر از جمله؛ چگونگی انجام آن، انواع آن و … است را بدانیم.

سونوگرافی کالر داپلر چیست؟

سونوگرافی کالر داپلر نوعی سونوگرافی است که به وسیله امواج صوتی انجام می شود و ارتباط با گلبول های قرمز موجب می شود جریان، فشار و سرعت جریان خون را تخمین بزند .

چه زمانی باید از سونوگرافی کالرداپلر استفاده کرد؟

سونوگرافی های زیادی همچون سونوگرافی آنومالی، NT، غربالگری و کالر داپلر وجود دارد. سونوگرافی کالرداپلر بنابه مواردی و طبق تشخیص پزشک و پس از معاینه افراد، تجویز می گردد. مواردی که که باید سونوگرافی کالر داپلر انجام شود، عبارتند از :

• در صورت داشتن دیابت و بالا بودن فشار خون مادر، باید این سونوگرافی انجام گیرد.
• در صورتی که مادر، دو یا چند قلو باردار باشد.
• در صورتی که رشد جنین کند باشد.
• اگر مادر باردار سیگاری باشد، باید این سونوگرافی انجام شود.
• اگر شاخص توده بدنی بسیار پایین و یا بسیار بالا باشد. ( BMI )
• در صورتی که قبلا مادر باردار سقط جنین داشته باشد.
• در صورتی که مادران باردار، در هفته بیستم بارداری دچار سندرم گونی سیلی خورده شوند.
• اگر نوزاد قبلی در همان ابتدای تولد، مرده باشد.
• اگر فرزند قبلی، دارای اندام ریز باشد.

سونوگرافی کالر داپلر چگونه انجام می شود؟

سونوگرافی کالر داپلر را پزشک متخصص به وسیله دستگاهی روی بدن انجام می دهد یعنی هر بخشی که بخواهد سونوگرافی روی آن انجام شود داپلر در همان قسمت قرار داده می شود. این دستگاه قابلیت آن را دارد تا سرعت خون را اندازه گرفته و جربان خون و با بسته بودن مسیر خون در رگ های اصلی را تشخیص دهد. مراحل سونوگرافی به شرح زیر است :

1. در مرحله اول، بر روی ناحیه مورد نظر، ژل می ریزند.
2. در مرحله دوم، تکنسین یک دستگاه کوچک که شبیه یک میکروفون است را بر روی بدن فرد گذاشته و آن را فشار می دهد.
3. تکنسین با حرکت دادن دستگاه به اطراف، امواج صوتی را به بدن فردی که تحت سونوگرافی قرار گرفته است، می فرستد. امواج صوتی از سلول های خونی بیرون آمده و سپس به دستگاه بازگشت داده می شود. فرد فشار وارد شده از دستگاه را حس می کند که این امری نگران کننده نیست و به فرد صدمه ای نخواهد زد.
4. کامپیوتر، با گرفتن امواج صوتی، آن ها را به تصویرهای متحرک تبدیل می نماید که با اینکار، فرد می تواند تصاویر را روی صفحه نمایش ببیند.
5. پس از اتمام آزمایش، باید فرد ژل را از روی بدن خود پاک کرده و همه چیز را تنظیم نماید.
6. کل زمان این سونوگرافی ۳۰ دقیقه الی ۱ ساعت است.

سونوگرافی کالرداپلر چند نوع دارد؟

• سونوگرافی کالرداپلر شریان های رحمی
• سونوگرافی کالرداپلر شریان ناف
• سونوگرافی کالرداپلر از طریق واژن

سونوگرافی کالرداپلر شریان های رحمی

• برای رشد و تکامل جنین، رسیدن اکسیژن و برخی مواد غذایی مورد نیاز به جنین، امری ضروری است. برای اینکار، باید دیواره شریان رحمی حالت کشسانی پیدا کند تا خونی که برای جفت مورد نیاز است، به او برسد. در صورت نرسیدن خون کافی به جفت، جنین اکسیژن ومواد غذایی لازم را از طریق بند ناف تامین نمی نماید.
• در صورتی که اختلال پره اکلامپسی برای مادر باردار بالارود، ممکن است روی عملکرد جنین تاثیر بگذارد. به همین دلیل، پزشک متخصص سونوگرافی کالرداپلر را تجویز می نماید.

سونوگرافی کالرداپلر شریان ناف

در صورت دو قلو باردار بودن مادر و همچنین کند بودن رشد جنین، پزشک متخصص به آن ها، سونوگرافی شریان ناف را پیشنهاد می دهد. این سونوگرافی که به وسیله بند ناف و جفت، جریان خون را بررسی می کند، هیچگونه ضرری برای جنین و مادر نخواهد داشت.

در سونوگرافی کالرداپلر، آن هم از نوع شریان ناف، پزشک متوجه این قضیه می شود که آیا جنین می تواند مواد ضروری مورد نیاز را از جفت دریافت نماید یا خیر. اگر در نتیجه این سونوگرافی مشکل و یا اختلالی مشاهده شود، پزشک نوع دیگری از سونوگرافی کالر داپلر را برای فرد مورد نظر تجویز می نماید تا آئورت و همچنین جریان خونی که در مغز وجود دارد را بررسی نماید. برای اطمینان یافتن از نتیجه و سلامت فرد و جنین، ممکن است چند سونوگرافی کالر داپلر انجام گیرد. با اینکار، پزشک حتی می تواند بهترین زمان برای تولد نوزاد را مشخص نماید.

اگر این سونوگرافی نشان دهد که جنین مواد غذایی و اکسیژن کافی را از جفت دریافت نمی کند، پزشک زایمان قبل از موعد را پیشنهاد خواهد کرد.

سونوگرافی کالرداپلر از طریق واژن

در سونوگرافی کالرداپلری که از طریق واژینال صورت می گیرد، پروب داپلر را داخل واژن قرار می دهند تا به پزشک در تشخیص بارداری خارج رحمی کمک نماید.

سونوگرافی کالرداپلر چه کاربردهایی دارد؟

• از این سونوگرافی برای تشخیص تنگ بودن مجرا و یا ترومبوزیس استفاده می شود.
• در بررسی، تشخیص و اینکه پلاکت های شریانی چقدر است، استفاده می شود.
• برای تشخیص جریان متلاطم پلاکت های شریانی به کار برده می شود.
• جریان خون در اندام های مختلف بدن همچون کلیه ها، کبد، آئورت شکمی و دیگر اندام ها مورد بررسی قرار می گیرد.

• در سونوگرافی کالر داپلر، علل نازایی که به دلیل اختلال در روند رشد فولیکول است، مورد بررسی قرار می گیرد.

• در پیدا کردن عروق کوچک مثل سرخرگ رانی و شریان های قوسی و الکیلی کاربرد دارد.
• جریان خون پس از سکته مغزی و یا دیگر اختلالاتی که به جریان طبیعی خون لطمه وارد می کند، مورد بررسی قرار می گیرد.

چه مراقبت هایی را باید قبل از سونوگرافی کالر داپلر انجام دهیم؟

به مدت چند ساعت پیش از سونوگرافی استعمال دخانیات ممنوع می باشد . چون ممکن است نیکوتین موجب  شود عروق خونی منقبض شوند .

سونوگرافی کالر داپلر چه مزایایی دارد؟

• نتایج سونوگرافی کالرداپلر بسیار سریع بوده و تصاویری که ایجاد می کند، بسیار دقیق است.
• این تست بدون درد بوده و امنیت بالایی دارد.
• با این سونوگرافی، بیماری های مربوط به زنان همچون کیست های خوش خیم، بدخیم و تخمدان تشخیص داده می شود.
• در این آزمایش، امواج استفاده شده هیچ ضرری برای فرد نداشته و خطری برای او ایجاد نمی نماید.
• می توان یائسگی زود هنگام در خانم ها راتشخیص داد.
• جریان متلاطم، رگ ها و دریچه ها را سریع شناسایی می نماید.
• ارزیابی شتاب و جهت جریان با این کار بسیار آسان صورت می گیرد.

چه دلایلی سبب شده است تا سونوگرافی کالر داپلر اهمیت بسیاری داشته باشد؟

• اگرچه خون لخته شده باشد به وسیله سونوگرافی کالر داپلر می توان آن را تشخیص داد .
• اگرچه وریدی به درستی عملکرد خود را نداشته باشد به صورت واضح نشان می دهد .
• اگرچه جنین به بیماری های مادرزادی مبتلا باشد و یا دریچه قلب وی با اختلالاتی همراه باشد می توان به وسیله سونوگرافی کالر داپلر این مشکلات را تشخیص دهیم .
• بیماری های عروقی را می توان بدین وسیله تشخیص داد .

نتیجه گیری

در مجموع برای این که بتوان بیماری ها را تشخیص داد از سونوگرافی کالرداپلر استفاده می شود و موجب می شود که از سکته قلبی و یا سایر بیماری ها جلوگیری شود و برای مادرانی که تمایل داشته باشند از سلامت جنین خود اطمینان حاصل کنند بسیار روش خوبی می باشد