بررسی روش های تصویربرداری

بررسی روش های تصویربرداری

آیا انواع روش های تصویربرداری پزشکی را می شناسید؟

با تفاوت های هرکدام از این روش ها آشنا هستید؟

در ادامه با ما همراه باشید تا به بررسی روش های تصویربرداری پزشکی بپردازیم.

سی تی اسکن، رادیولوژی ساده و ام آر آی ازمدالیته های تصویربرداری هستند که در حال حاضر در سراسر دنیا مورد استفاده قرار می گیرند. اساس کار سی تی اسکن، رادیولوژی و ام آر آی با یکدیگر تفاوت های بسیاری دارد همچنین نحوه کار با آنها برای به دست آوردن تصویر کاملا متفاوت می باشد. در واقع هرکدام از آنها کاربرد خاص خود را دارند و نمی توانند جایگزین هم شوند.

اساس کار سی تی اسکن چیست؟

سی تی اسکن ( Computed Tomography scan )، یک نوع تصویر برداری برای ایجاد تصاویر مقطعی از بدن توسط رایانه و دستگاه های چرخش اشعه ایکس می باشد.
این اسکن با گرفتن چندین پرتوی ایکس در زوایای مختلف کار می کند ، سپس از آن پرتوهای ایکس استفاده می‌کند تا یک تصویر سه بعدی تشکیل دهد .
یک کامپیوتر تمام پرتوهای مختلف که توسط اشعه ایکس گرفته شده را در زوایای مختلف بررسی می‌کند و تصاویر را برای ایجاد یک مدل رایانه‌ای سه بعدی از اندام های داخلی ترکیب می‌کند.
این تصاویر اطلاعات دقیق تری نسبت تصاویر عادی اشعه ایکس ارائه می دهند آنها می توانند بافت‌های نرم ، رگ‌های خونی و استخوان‌ها را در قسمت های مختلف بدن نشان دهند .
در واقع اسکن توموگرافی کامپیوتری یا سی تی اسکن مجموعه ای از تصاویر اشعه ایکس را که از زوایای مختلف در اطراف بدن فرد گرفته شده است ، ترکیب نموده و از پردازش رایانه برای ایجاد تصاویر مقطعی استخوان ها ، رگ های خونی و بافت های نرم در بدن استفاده می کند .

تفاوت رادیولوژی و سی تی اسکن

اما تفاوت اساسی میان سی تی اسکن و رادیولوژی ساده وجود دارد. در رادیولوژی ساده بیمار و تویوب اشعه ایکس ثابت است اما در سی تی اسکن تویوب به دور بیمار می چرخد در حالیکه بیمار ثابت است و به صورت اسلایس اسلایس شده از بیمار تصویربرداری می شود که این تصویربرداری می تواند در جهت های مختلف مورد بازسازی قرار گیرد بنابراین سی تی اسکن مزیت مهمی نسبت به رادیولوژی ساده دارد.

اصولا سی تی اسکن مدولاریته تصویربرداری اورژانسی می باشد به دلیل اینکه خونریزی ها را بهتر مشخص می کند و توانایی بسیار خوبی در بازسازی سه بعدی از اندام به خصوص شکستگی ها دارد ولی در مقابل این مزایا، دوز جذبی بیمار در سی تی اسکن بین ۱۰۰ تا ۵۰۰ برابر یک رادیولوژی ساده می باشد. به عنوان نمونه در صورتی که یک رادیولوژی ساده قفسه سینه را با سی تی اسکن قفسه سینه مقایسه کنیم دوز جذبی بیمار در سی تی اسکن چندین برابر رادیولوژی ساده است.

اما سی تی اسکن مزایای بسیاری نسبت به رادیولوژی ساده دارد به خصوص در بیماران اورژانسی، کسانی که در مراحل اولیه سکته هستند، خونریزی های مغزی، شکستگی ها، بیماران مولتی تروما، بیماری های قفسه سینه و سایر موارد بسیار کاربردی است بنابراین مزایای سی تی اسکن نسبت به عوارض آن بسیار بیشتر می باشد.

اساس کار تصویربرداری ام آر آی چیست؟

روش کار ام آر آی به این صورت است که امواج رادیویی یا آراف پالس ها به بدن بیمار یا یک بافت خاصی تابانده می شود که هیچگونه ضرری ندارد و با یک فرکانس مشخصی تابانده می شود که باعث می شود اتم های هیدروژن های آن بافت مورد نظر تهییج شوند و در یک راستای خاصی قرار بگیرند که مگنت در اینجا کمک کننده می باشد. وقتی اتم های هیدروژن تهییج شدند الکترون های آن به سطح بالاتری می روند و موقع برگشت از سطح انرژی بالاتر، انرژی اضافه آنها را ساطع می کنند. این انرژی ساطع شده به صورت اشعه ساطع می شود که دستگاه این اشعه را دریافت می کند و براساس بازسازی اصل فوریه تبدیل به تصویر می کند.

تفاوت سی تی اسکن و ام آر آی چیست؟

تفاوت سی تی اسکن با ام آر آی به شرح زیر می باشد:

اساس تصویربرداری ام آر آی براساس تشدید میدان مغناطیسی می باشد یعنی کل دستگاه ام آر آی از یک مگنت بسیار بزرگ تشکیل شده است. برخلاف سی تی اسکن هیچگونه اشعه مضری در ام آر آی وجود ندارد.

در کل ام آر آی برای تصویربرداری در بافت های نرم بهتر می باشد به خصوص مغز چون از آن می توان سکانس های مختلفی تهیه کرد که می توان یک بافت مختص را تهییج کرد و سیگنال بهتری از آن به دست آورد ولی سی تی اسکن به این صورت نیست .

اما ایرادی که دستگاه ام آر آی دارد این است که از آن نمی توان در بیماران اورژانسی یا مولتی تروما استفاده کرد زیرا در ام آر آی بیمار باید به مدت طولانی بی حرکت بماند و زمان تصویربرداری هم در ام آر آی بسیار طولانی تر از سی تی اسکن می باشد یعنی اگر بخواهیم ام آر ای مغز را با سی تی اسکن مغز مقایسه کنیم، سی تی اسکن مغز حداگثر ۱ دقیقه زمان می برد ولی ام آر آی مغز حداقل ۸ دقیقه زمان می برد و در این ۸ دقیقه بیمار باید کاملا  بی حرکت باقی بماند.

نتیجه گیری

در این مقاله به بررسی روش های تصویربرداری پرداختیم و سه نوع از این روش ها یعنی رادیولوژی ساده، سی تی اسکن و ام آر آی را مورد بررسی قرار دادیم و تفاوت های آنها با یکدیگر را به طور کامل شرح دادی با این حال انتخاب اینکه کدام ارجح تر است بستگس به معاینات و پزشک معالچ شما دارد .